Bu çalışmanın amacı Sivas kentinde, “6306 Sayılı Afet Yasası” kapsamında ilan edilen riskli ve rezerv yapı alanlarında, planlar aracılığıyla müdahale biçimlerinin; kentsel yoğunluk, sosyal altyapı dengesi, ulaşım-işlevsel kararlar açısından uygunluğunun plan bütünlüğü ve sürdürülebilirliği üzerinden yapılan alan çalışması bulgularıyla analiz etmektir. Araştırmada çalışma alanlarının riskli ve rezerv yapı alanı ilan edildiği tarihten bu yana yapılan imar planları düzenlemelerinin incelenerek; kentsel yoğunluk, sosyal ve teknik altyapı değişimi [“erişilebilirlik” ve “yeterlilik” (m²/kişi)], ulaşım-işlevsel kararlar, fonksiyon değişimi başlıklarında mülga ile mer’i imar planları karşılaştırılmış, mer’i imar planlarının Mekânsal Planlar Yapım Yönetmeliği’nin ilgili kriterleri doğrultusunda mevzuata uygunluğu test edilmiştir. Bu bağlamda Esentepe-Yunusemre Mahalleleri riskli alanda; nüfus %37 oranında azaltılmış, donatı alanları %90 oranında artırılmış, mer’i planda erişilebilirlik ve asgari birim alan standartları %25 oranında sağlanmış ancak kişi başına düşen donatı alanı kriterleri sağlanamamıştır. Ulaşım şeması iyileştirilmiş ancak yönetmeliğe göre yetersiz kalmıştır. Altuntabak Mahallesi rezerv yapı alanında; nüfus %73 oranında artırılmış, donatı alanları %40 oranında artırılmış, mer’i planda erişilebilirlik ve asgari birim alan standartları %25 oranında sağlanmış, donatılardan %10’u kişi başına düşen alan bakımından yönetmelik standartlarını sağlayabilmiştir. Ulaşım şeması mülga plana ve yönetmeliğe göre yetersiz kalmıştır. Demircilerardı Mahallesi riskli alanda nüfus %40 oranında azaltılmış, donatı alanları %40 oranında artırılmış, mer’i planda donatıların %40’u erişilebilirlik, %10’si asgari birim alan büyüklüğü, %20’si kişi başına düşen alan büyüklüğü bakımından yönetmelik standartlarını sağlayabilmiştir. Ulaşım şeması iyileştirilmiş ancak yönetmeliğe göre yetersiz kalmıştır. Araştırma sonucunda; rezerv alan dışında riskli alanlarda mülga planlara göre mer’i planda şartlar iyileştirilmiş ancak mer’i planda yönetmelikte belirlenen standartların büyük ölçüde sağlanamadığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Afet riski, kentsel dönüşüm, plan değişikliği, şehir planlama, Sivas, Türkiye.

Keywords: