Geçmişten günümüze kadarki olan süreçte, mekan kavramı özellikle mimari bir disiplinin parçası olmasının dışında, fizik, felsefe, sanat, sosyoloji ve sanat tarihi gibi birçok alanda tartışılan bir kavram niteliği taşır. Bilhassa sanat alanında estetik bir sorunsallık taşıyan mekan kavramının tarihsel süreçte sanatsal disiplinlerde önemi artarak sanatçının da üretim sürecinde anlatım dilini oluşturmuştur.
Tarih öncesi dönemde ilkel insanların mağara duvarlarına yaptıkları resimler, sanatın mekanla ilişkisinin ilk örneklerini oluşturur. Bu ilişki taşınabilir bir yüzey oluşuncaya kadar devam etmiştir. Sanat eserinin taşınabilir olma noktasına gelindiğinde ise eser ile sergilendiği mekan arasındaki ilişkinin sorgulanmasına neden olmuştur. 1960’lardan sonra galeri mekanının irdelenmeye başlamasıyla birlikte, sanatın biçimi ve işlevi de değişim göstermiştir. Çağdaş Sanat’a kadar, sanat yapıtları, kilise, saray, soyluların evleri, ya da müze, galeri gibi çoğunlukla kapalı alanların duvarlarını süslemiştir. Dönemin getirdiği yenilikler, teknoloji gibi etkenlerle sanatçıların daha farklı mekan arayışları içerisinde olmaları sanat üretiminde multidisipliner bir anlayış ortaya çıkarmıştır. 20.yüzyılla birlikte sanatçıların bu alternatif sergi mekanı arayışları kendiliğinden mekan kavramını ön plana çıkarmıştır. Çağdaş sanatta, mimari mekanla ilişkili olan nesne; insanın yaşantısına dair çağrışımlar yapan varlıklardır. Çağdaş sanatta mekan kullanımının serbestleşmesi veya mekanın sanat nesnesi olarak kullanımı, sanat yapıtlarında da değişimlere sebep olmuştur. Bu çalışmada, özellikle çağdaş sanatta önemli bir yere sahip olan mekan ve sanat nesnesinin tarihsel süreç içerisinde değişimi, seçilen sanatçı ve eserleri kapsamında ele alınarak incelenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Çağdaş Sanat, Sanat Nesnesi, Mekan, Nesne.
|
