Çevre, insanların ve diğer canlıların hayatları boyunca ilişkilerini sürdürdükleri ve karşılıklı olarak etkileşim içinde bulundukları, bütün insanlığın ortak malı olan fiziki, biyolojik, sosyal, ekonomik ve kültürel ortamdır. Günümüzde yaşanan çevre sorunlarını azaltmak için yapıların tasarımında çevreci/doğal malzemelerin seçimine önem verilmelidir.
Herhangi bir yapının tasarımında yapının değişik dış etkilere karşı süresiz dayanıklı olması, beklenen fonksiyonunu yerine getirmesi, estetik ve ekonomik olması göz önüne alınır. Bu şartların yerine getirilmesinde malzeme özellikleri önemli yer tutar. Malzemelerden beklenen başlıca malzeme özellikleri ise üretilebilme ve şekillendirilebilme kolaylığı, mukavemet, aşınma ve yüksek sıcaklığa dayanıklılık, elektrik ve ısı iletkenliği, yoğunluk v.b. özelliklerdir. Tasarımda yapıdan beklenen özelliklere uygun malzeme seçilmelidir.
Çevreci yapı, doğal malzemelerin kullanıldığı, az enerji tüketen ve bu enerjiyi de doğal güneş ışığı ile elde eden, bakımı kolay ve ekonomik olan yapıdır. Bu yapı insanın doğasına uygun sağlıklı malzemelerle yapılmalı, bulunduğu ortamın özelliğine ve kullanıcının koşullarına göre düşünülmelidir.
Çevreci yapılarda, temiz enerji/doğal enerji kullanımı ile enerji tüketiminin minimuma indirilmesi ve enerji kaynağı olarak yenilenebilir enerji kaynakları tercih edilerek yapı “enerji tüketicisi” durumundan “enerji toplayıcısı” durumuna dönüşmelidir. Sera etkisinden sorumlu CO2 gazı üreten ısıtma ve enerji teknikleri değil, bu etkiyi en az yüzde 70 azaltan ve ekonomik olan güneş enerjisi tekniği kullanılmalıdır. Yapı, güçlendirilmiş ısıl izolasyonla donatılmalı ve konstrüksiyon teknikleri de enerji tasarrufu sağlayacak şekilde planlanmalıdır.
Bu bildiride, çevreci konut yapılarının tasarımında çevreci/doğal yapı malzemelerinin seçiminin önemi ele alınmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Çevreci Yapı, Malzeme Özellikleri, Doğal Malzemeler, Güneş Enerjisi.
|
