Dünya nüfusunun yarısı, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde ise nüfusun üçte ikisi kentsel alanlarda yaşamaktadır. Dolayısıyla kentler, kaynakların en fazla tüketildiği alanlardır. Ancak şimdiye dek enerji etkinliği konusu genel olarak ürün, kent içi ulaşımda otomobil kullanımı veya bina düzeyinde sunulan çözümlerin ötesine geçememiştir. Ülkemizde enerji verimliliğine dönük yasal altyapının oluşturulmasına dönük tartışmalar devam etmekle birlikte sorunu yerleşme bütününde ele alan kapsamlı bir çalışma bulunmamaktadır. Sürdürülebilir gelişme politikalarının küresel düzeyden yerelde bina düzeyine kadar farklı ölçeklerdeki bütünlüğün sağlanmasında da bir çok güçlükle karşılaşılabilmektedir. Bu nedenle kentsel alanların temel yerleşme birimi olan mahalle düzeyinde yapılacak çalışmaların, küresel ölçekte sürdürülebilir gelişme hedeflerine ulaşmada anahtar ölçek olduğunu söylemek mümkündür.
Bu çalışmanın amacı mahalle düzeyinde sürdürülebilir gelişmeyi sağlayacak mekansal planlama ve tasarım ilkelerinin belirlenmesine dönük ölçüt ve göstergelerin geliştirilmesidir. Araştırma yöntem kurgusu üç aşamadan meydana gelmektedir. Birinci aşama, uluslararası düzlemde bina ve kent ölçeğinde sürdürülebilir tasarım ilkelerinin belirlenmesine dönük sertifikaların karşılaştırmalı olarak incelenmesidir. İkinci aşamasında, incelenen sertifikaların bina, yakın çevre mahalle düzeyindeki yaklaşımlarının karşılaştırmalı olarak değerlendirilmesidir. Üçüncü ve son aşamada ise elde edilen bulgulara dayalı olarak bina, bina yakın çevresi ve mahalle düzeyinde olmak üzere üç farklı düzeyde ölçüt ve göstergelerin geliştirilmesidir.
Araştırma sonucunda sürdürülebilirlik değerlendirme kapsamında yürütülen sertifikasyon programlarının oldukça sınırlı bir içeriğe sahip olduğu görülmektedir. Araştırmada, sürdürülebilirlik değerlendirmesinin mahalle düzeyinde ele alınarak geliştirilmesi gerektiği vurgulanmaktadır. Bu yaklaşımın yerel düzeyde başlayarak daha sürdürülebilir yerleşme modellerinin geliştirilmesine hem de süreçlerin yerel toplum tarafından benimsenmesine katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Sürdürülebilir Mimarlık, Konut Tasarımı, Sürdürülebilir Değerlendirme
|
