Dünya kenti İstanbul’un Fatih ilçesi olarak bilinen İstanbul Tarihi Yarımada geçmişten günümüze Roma İmparatorluğu, Bizans İmparatorluğu ve Osmanlı İmparatorluğu’na başkentlik yapmış bir antik kenttir. Bu bildiride İstanbul Tarihi Yarımada’nın güney ucunda, şehri çevreleyen surların batı sınırında yer alan Yedikule Mahallesi’nin tarihi ve kültürel incelemesi yapılmıştır. İstanbul Tarihi Yarımada ve Yedikule Mahallesi’nin tarihsel gelişim süreci ve tarihi dönemlerde kendini gösteren mimari özellikler açıklanmıştır. Kara ve deniz surları Yedikule Mahallesi’nde birleşmektedir. Roma, Bizans ve Osmanlı dönemlerinde şehrin ana aksını oluşturan Mese, diğer adıyla Divan yolu burada Porta Aurea yani şehir kapısı ile son bulmaktaydı. Önemli dini yapılar, savunma yapıları, endüstri mirası yapılar ve geleneksel ruhunu koruyan konut yapıları mahallenin tarihi kimliğini yansıtan bütünü oluşturmaktadır. Yedikule Hisarı, Yedikule Gazhanesi, İmrahor Cami, Hacı Evhaddin Cami, Aya Konstantinos Rum Ortodoks Kilisesi gibi bölge dokusunda önemli yere sahip yapılar hakkında bilgi verilmiştir. Yedikule Mahallesi’nde farklı etnik köken, din ve kültüre sahip insanlar bir arada yaşamaktadır. Bu durum mimariyi ve yapı türlerini de etkilemiştir. Farklı mimari tarzdaki konutlar bir arada yer almaktadır. Bildiride Yedikule bölgesinin fiziksel dokusu incelenmiştir. Bölgede yer alan tarihi yapılar fotoğraflanmış ve cephe çizimleri oluşturulmuştur(2018). Bazı tarihi yapıların tescilli olduğu bazılarının ise henüz tescilinin yapılmadığı belirlenmiştir. Bu incelemeler sonucunda bir değerlendirme yapılmıştır. Kültürel değerlerin geleceğe aktarılmasında konutların önemli bir yaşama perspektif sunduğu gözlenmiştir. (Bu çalışma 1. sıradaki yazarın “İstanbul Tarihi Yarımada/Yedikule Mahallesi’nde Geleneksel Sivil Mimarinin Kültürel Açıdan Değerlendirilmesi” tezinden üretilmiştir.)
Anahtar Kelimeler: İstanbul Tarihi Yarımada, Yedikule, Tarihi doku, Sivil mimari, Konut
|
