Artan dünya nüfusunun ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla sanayii başdöndürücü bir şekilde gelişmekte olup artan enerji ihtiyacının bir kısmı petrol ve petrol türevlerinden karşılanmaktadır. Bu bağlamda yüzyılımızın en önemli sorunlarından birisi toprakların petrolün yapısında yer alan poliaromatik hidrokarbonlar (PAH) olarak bilinen ajanlarla kontaminasyonu olup özellikle petrolün depolanması veya taşınması sırasındaki doldurma-boşaltma alanlarında gerçekleşen bulaşma yani kontaminasyon olayıdır. Organik yapıda bulunan bileşiklerin çok fazla çeşitini içeren PAH'lardan 16 tanesi tüm canlı gruplarında kanserojen, toksik ve mutajenik etki gösterdiklerinden tehlikeli maddeler kategorisinde yeralmaktadır. PAH’lar bazı canlı gruplarında toksik etkiye sahip iken bazılarında ise yaşamını devam ettirebilmesi için temel besin maddesi olarak kullanılmaktadır. Poliaromatik hidrokarbonların degredasyonunu biyolojik yolaklarını kullanarak yapan mikroorganizmalar (bakteriler) ham petrol ile kontamine olmuş farklı ortamlardan izole edilmektedir. Bu bakteriler toprak, deniz, tatlı su gibi habitatlarda yoğun olarak bulunmakta olup özellikle de hidrokarbonlar ile kirlenmiş toprakların biyoremediasyonunda (biyolojik yolla parçalanmasında) kullanımı ile ilgili çalışmalar hız kazanmıştır. Bu araştırmada petrol doldurma-boşaltma işleminin yapıldığı (vana altından) kontamine olmuş alanlardan toprak örnekleri alınmıştır. Bu örneklerden elde edilen izolatlar MALDI-TOF MS metodu kullanılarak tanımlanmıştır. Tanımlama sonucunda izolatlardan 6 cinse ait 7 bakteri türü; Ochrobactrum tritici, Citrobacter amalonaticus, Pseudomonas aeroginosa, Enterobacter cloacae, Streptomyces badius, Stenotrophomonas maltophila, Pseudomonas aeroginosa belirlenmiştir. Sonuç olarak; tanımlanan izolatlar petrol PAH’lar ile kontamine topraklarda yaşayabilmekte ve petrol kirliliği olan toprakların biyoremediasyonunda kulanılması ile ekosistemin dengesinin düzenlenmesine katkı sağlanabilecektir.
Anahtar Kelimeler: Polisiklik Aromatik Hidrokarbon (PAH), Petrol, MALDI-TOF MS, Biyoremediasyon, Bakteri
|
