Anadolu coğrafyasında İslam dininin yayılmaya başladığı günden beri camiler inşa edilmekte ve özellikle içinde bulunduğumuz 21. yüzyılda camilerin sayısı, yeri, büyüklüğü, kütle formu, üst örtüsü ve minare sayısı gibi çeşitli nedenlerle camiler tartışma konusu olmaktadır. Bir ibadet mekânı olması cami hakkında tartışmaların farklılaşmasına ve kullanıcısı olan cami cemaatinden başlayarak, imamlar, cami yaptırma dernekleri, bürokratlar, basın ve siyasiler başta olmak üzere farklı taraflarca görüşlerin oluşmasına yol açmaktadır. Tartışmanın içinde zaman zaman yer alsalar da mimarlar ürettikleri tasarımlarla tartışmalara son noktayı koyan taraf olmaktadır. Türkiye’de en çok inşa edilen yapı türlerinden biri olan camilerin tasarımında farklı fikirler ve yaklaşımlar elde edebilmek için cami tasarımı fikir projesi yarışmaları düzenlenmektedir. Bu çalışmada, proje elde etme yöntemlerinden birisi olan fikir projesi yarışmalarında ödül alan projeler üzerinden cami tasarımına ve mimarisine olan yaklaşımın incelenmesi hedeflenmektedir. Çalışmanın hedefi doğrultusunda uygulanan yöntem ise, Türkiye’de 21. yüzyılda yapılan yarışmalardan Cami Mimarisi Üzerine Fikir Yarışması, Büyükada Çarşı Cami Mimari Fikir Projesi Yarışması ve Cami Tasarımı Fikir Yarışması’nı kapsayarak bu yarışmalarda ödül alan projelerin mimari yaklaşım açısından karşılaştırmalı olarak değerlendirilmesi şeklindedir. Yapılan değerlendirmeler neticesinde cami tasarımı yapan mimarların ve yarışma jürisinde yer alarak tasarımlara ödül veren üyelerin cami tasarımları konusundaki yaklaşımları hususunda veriler elde edilmiş olup form, örtü ve minare gibi tasarımın mimari boyutları irdelenmiştir. Sonuç olarak çalışmada, cami tasarımı fikir yarışmaları üzerinden yakın gelecekte inşa edilebilecek camilerin tasarım eğilimleri değerlendirilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Cami, Tasarım, Mimari, Yarışma, Fikir Projesi
|
