Tarih boyunca toplumlar, sahip oldukları kültürel, mimari ve estetik değerleri yaşadıkları kentlere aktarmışlardır. Kentsel mekanların algılanmasını sağlayan birçok unsur olmakla birlikte bu çalışmanın amacı kentsel boşluklarda yer alan sanat eserlerinin mekânsal algı üzerindeki etkisini incelemektir.
Kentsel dolulukların dışında kalan meydan, park, bahçe ve caddeler gibi açıklıklar kentsel boşlukları tanımlarlar. Kentliler, kültürel ve sosyal gereksinimlerini kentsel boşluklarda gerçekleştirirler. Kentsel boşluklarda biçimsel ve işlevsel elemanların uyarıcı etkenleri vardır. Uyarıcı etkenler, kullanıcıların mekansal algılarını fiziksel, psikolojik ve davranışsal boyutta etkilemektedir. Özellikle sanatta deneyimlemenin artmasıyla, sanat ögeleri, sadece görsel olarak değil başta işitsel ve dokunsal olmak üzere diğer farklı duyuları da uyararak mekânsal algıyı arttırmaktadır.
Çalışma kapsamında, Chicago’da bulunan Milenyum Park seçilmiş ve park içinde yer alan Cloud Gate’in kullanıcılar tarafından nasıl algılandığı, bu algının meydanın kullanımına nasıl yansıdığı irdelenmiştir. Cloud Gate, tasarımcı Anish Kapoor tarafından 2006 yılında tasarlanmıştır. Tasarım bir tasarım yarışması sonucunda elde edilmiştir. Sıvı civanın görüntüsünden esinlenerek tasarlanan Cloud Gate, paslanmaz çelik malzemedendir. Tasarımın merkezinde yer alan açıklık, ona bir kapı özelliği de katmaktadır. Tasarım, geometrisi ve merkezinde yer alan açıklık sebebiyle, kentli tarafından ''bean'' olarak adlandırılmaktadır. Ayrıca yansıtıcı yüzeyi sayesinde izleyicileri tasarımda kendilerini görmekte ve gördükleri yansıma, gökyüzünün ve tasarımın bulunduğu çevrenin yansımasıyla birleşmektedir. Böylece kullanıcıları, Cloud Gate vesilesiyle, Milenyum Park’ı farklı bir yöntemle deneyimleyip algılamaktadırlar.
Anahtar Kelimeler: Kentsel mekan, Cloud Gate, Algı
|