İklim değişikliği, doğal kaynakların azalması, hızlı nüfus artışı ve kentleşme insanları artan çevre sorunları ile karşı karşıya bırakmaktadır. Bu durum doğayı ve insan yaşamını tehdit etmekte, ekolojik dengenin korunmasını sağlayacak sürdürülebilir yerleşim modellerini ön plana çıkarmaktadır. Bu kapsamda ekoköyler, toplumun kendi kendine yetebilmesini amaçlayan, insan ve doğa ilişkisini önceleyen, doğa ile uyumlu uygulamaları ile dikkat çeken, çevreye ve insana saygılı, insan ölçeğindeki yerleşimler olarak sağlıklı gelişimi destekleyen çözümler sunmaktadır. Ekoköyler ekolojik, ekonomik, sosyal ve kültürel sürdürülebilirliğin sağlanması hedefinde, gönüllü katılım esasına göre insanların bir araya gelmesiyle kurulmaktadır. İnsanların birbirlerini destekleyerek ortaklaşa üretimin sağlandığı yerleşim niteliğindeki ekoköylere ilişkin ilk örnekler Avrupa’da görülmeye başlanmıştır. Türkiye’de ilk ekoköy oluşturma girişimi “Hocamköy” projesi ile 1990’lı yıllara dayanmaktadır. Türkiye’de bazı ekoköyler Global Ecovillage Network (Küresel Ekoköy Ağı) üyesidir. Global Ecovillage Network, dünya çapında toplulukları ve kültürleri birleştiren, ekoköy girişimlerini destekleyen, köprü görevi taşıyan bir ağdır. Artan çevre koruma bilinci ve COVID-19 pandemisinin de etkisi ile kitlesel turizmin yerini doğaya duyarlı ekoturizm almıştır. Ekoturizm, doğanın ve kültürel değerlerin korunduğu, yerel halka ekonomik fayda sağlayan, sürdürülebilir yerleşim modellerinin hedefleri ile uyumlu olanaklar sunan bir turizm türüdür. Çalışma kapsamında ekoköy ve ekoturizm arasındaki ilişki turizm ve sürdürülebilirlik kavramları çerçevesinde incelenmiş, ekolojik, ekonomik ve sosyal yararlar açısından değerlendirmeler yapılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Ekoköy, Ekoturizm, Sürdürülebilir Gelişim, Sürdürülebilir Yaşam
|
