Askeri gemileri bünyesinde hava unsuru bulundurmak, hava unsuru ile taarruz yapabilmek büyük bir gereksinim ve üstünlüktür. Yakın geçmişe kadar askeri tip helikopterlere yönelik yapılan gemi tasarımları, çağımızın gelişen insansız hava aracı teknolojisi neticesinde, askeri gemiler bünyesinde silahlı veya silahsız hava aracı bulundurma yönelimini önemli seviyede etkileyerek, artırmaktadır. Dolayısıyla, insansız hava aracı yakıtları da gemi bünyesinde muhafaza edilmelidir. İnsansız hava aracı yakıtları, geminin güvenliği ve sürdürülebilir faaliyet açısından bünyesel tanklarda muhafaza edilemeyecek kadar yanıcı, parlayıcı ve patlayıcı özelliğe sahip olduğundan, açık güvertede yakıtları güvenli şekilde muhafaza edecek mekanik mühendislik çözümleri önemli bir gereksinim olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu doğrultuda, açık güvertede yakıtları muhafaza edecek tertibat için; hafif silah saldırısından etkilenmemek adına balistik koruma, gemi bünyesinde bulunan diğer antenlerin yaydığı elektromanyetik dalgalardan etkilenerek yakıtın parlama, patlama veya yanma reaksiyonlarının önlenmesi için EMI/EMC ekranlama ve topraklama etkinliği, güneş yükünden dolayı parlama, patlama ve yanmanın oluşmaması için izolasyonlu ortam gereklilikleri, tertibatın sürdürülebilirliği için korozif dayanım ve mekanik sürdürülebilirlikler dikkate alınması gereken önemli tasarım kriterleridir. Bunların yanında içerisinde yakıtların bulunduğu sandıkların acil durumda, tahrik şaftı üzerinde oluşturacağı momenti tek bir personelin hamlesi ile yenerek, yakıt sandıklarını gemiden uzaklaştırmak ve geminin zarar görmesini önleyebilmek en temel tasarım kriterlerinden biridir. Düşürme kolunun bağlı olduğu tahrik şaftı üzerinde bulunan tahdit geometrisi dairesel kam hareketinin yanı sıra, farklı bir dönme merkezinden birbiri üzerinde sürtünme kuvveti oluşturan iki eğimli stoperler yardımıyla sandığı alınan diğer mekanik önlemlerle birlikte kilitli pozisyonda yerinde tutacaktır. Sandıkların ağırlığından doğan baskı kuvveti, birbiri ile sürtünen yüzeylerin dönme eksenine mesafelerinin oranları, düşürme kolundan gelecek momentin çevresel kuvvet ile etkimesi gibi geometrik tasarımlarla, yakıt sandıklarının gemiden acil durumda tek bir personel ile uzaklaştırılması sağlanacaktır. Bu şekilde, geminin bünyesel tankında bulundurulması riskli yakıtların, açık güvertede muhafaza edilirken, balistik korumaya sahip, EMI/EMC ve topraklama etkinliği ile diğer radar ve antenlerin elektromanyetik etkileşiminden korunan bir yapı içerisinde bulunarak, risk durumunda tüm yakıt sandıklarının insan gücü ile tek seferde gemiden uzaklaştırılabilmesi için mekanik tasarıma dayalı bir mühendislik çözümü sağlanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Yakıt Sandığı, Güverte Üstü Yakıt, Yakıt Düşürme, İnsansız Hava Aracı, EMI/EMC Etkinlik, Balistik Koruma, Acil Durum Kullanımı
|
