Her insan bir kültür ve coğrafya içine doğar. Büyüme süreci boyunca doğduğu yerdeki kültürden etkilenir ve o kültürün izlerini gittiği yeni yerlere, tanıştığı yeni insanlara taşır. Göç, bu izlerin bir topluluktan bir diğerine aktarılmasını etkileyen bir kavramdır. Yaşanan göçler ile kültürler değişir, gelişir ya da yok olma tehlikesi yaşar.
Aynı coğrafyada doğmuş ve büyümüş insanlar, belirli bir kültürden etkilendiği için bu insanların yaşam biçimlerinin de benzer olması beklenir. İnsanların yaşam biçimlerinin ve kültürlerinin en çok yansıdığı yapılar konutlardır. Konutlardaki mekan kullanımları insanların günlük eylemleri ve yaşam biçimleri hakkında bilgi verir. Araştırma kapsamında yapılan literatür çalışmasında kültür ve yaşam biçimi konuları üzerinde durulmuştur.
Araştırmanın üretildiği devam eden tez çalışmasında iki alan çalışması bulunmaktadır. Alan çalışmalarının ilki bir bölgeye ait olan kültürü ve o kültürün mekanlara yansımasını keşfetmeye yöneliktir. İkinci alan çalışması ise kültürün göç edilen yeni yerleşim yerine ne kadar taşındığını araştırmaktadır. Bu araştırma kapsamında alan çalışmalarının ilki olan Bulgaristan’ın Nova Mahala köyünde yapılan analizler ele alınmıştır. Nova Mahala köyünün kültürü ve konutları incelenmiş, halkın yaşam biçiminin bu konutlara nasıl yansıdığı araştırılmıştır. On ayrı konutta yapılan analizlerde evlerin planları çizimler ve fotoğraflarla belgelenmiştir. Ayrıca ev sahipleri ile görüşmeler yapılmış ve mekan kullanımları hakkında bilgi edinilmiştir. Analiz edilen konutlardan bir tanesi tip olarak kabul edilmiş ve konutlarda tespit edilen ortak özellikler bu tip bina üzerinden gösterilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Kültür, yaşam biçimi, konut mekanları
|
