Mimarlık ve zaman çift yönlü bir ilişki içindedir. Zamanın süregelen değişimi mekana yansırken mekansal dönüşümler de zamanın şekillenmesi ve akışı üzerinde etkiye sahiptir. Globalleşen dünyanın beraberinde getirdiği hızlı yaşam biçimi, şehirleri ve özellikle kamusal mekanları modern hayatın gereksinimlerini karşılamak için adapte olmak durumunda bırakmıştır. Metropol şehirlerde bu sosyal dönüşüm kamusal mekanlara hızla nüfuz etmiştir. Güney Kore, teknolojik gelişmelerle birlikte globalleşmenin etkilerinin en net görüldüğü ülkelerin başında gelmektedir. Günlük hayatın hızlı temposu sonucu ortaya çıkan hareketlilik, çok yönlülük, esneklik ve her yerde birden bulunabilme gibi kavramsal sorunlara özellikle başkent Seul, mekanlara entegre edilen uygulamalar ve yeni mekansal pratiklerle cevap aramıştır. Yenilikler, Kore’nin geleneksel ve konservatif tavrıyla birleşerek günümüz Kore’sine dair sosyo-mekansal ilişkileri somutlaştıran özgün mekan modelleri sunmaktadır. Kore ‘bangları’ (odalar) bu açıdan öne çıkan mekanlardır. ‘Odalar’ kullanıcılara sundukları bir dizi olanakla kent yaşamının belirleyicileri ve tamamlayıcıları arasında yerini almıştır. Bu mekan modellerinin esnek ve kendi kendine yeten yapısı, kullanıcılara şehrin her yerinde ev konforu sağlarken şehirli göçebe fikrine de gönderme yapmaktadır. Bireysel ve kamusal mekan arasındaki çizginin üzerinde dolaşan ‘odalar’ her ikisine de ait olmayı reddederek eşikte olma haline dair güçlü bir söylem barındırmaktadır. Birey odaklı kamusallık, geniş kullanım örüntüsü ve dolayısıyla kesintisiz bir başkalaşıma sonuç vermektedir. Kore ‘odaları’ taşıdıkları özelliklerle genel-geçer kabul gören zaman sisteminin ötesine geçerek kendi zamanını, zamansızlığını yaratmıştır. Zamansızlık niteliğine katkıda bulunan mekansal değerler, fenomenolojik yaklaşım ve kavram analizi yöntemleriyle incelenerek zaman-mekan ilişkisine tümevarımsal bir bakış sunmaktadır. Çalışmanın hedefi farklı zamansallıkların ve mekansallıkların uygulanabileceği deneysel mekanların kavranması ve geleceğin yaşam biçimleri için farklı perspektiflere zemin sunmaktır. "Bu çalışma, 1. Yazarın 2. Yazar danışmanlığında YTÜ Mimarlık Anabilim Dalı Mimari Tasarım Yüksek Lisans Programında hazırlamakta olduğu yüksek lisans çalışmasından üretilmiştir."
Anahtar Kelimeler: Zamansızlık, Zaman-Mekan İlişkisi, Kore ‘Bang’ları, Kamusal Tasarım.
|
