Ahþap, tarih öncesi dönemlerden beri yapýlarda strüktür sisteminin, duvar, döþeme ve çatýnýn bir parçasý olarak kullanýlan geleneksel yapý malzemelerinden birisidir. Sanayi devrimi ve sonraki dönemde kentlerin yapýsal ve iþlevsel olarak çok hýzlý bir þekilde dönüþmüþtür. Sanayileþme, kentlerin hýzla büyümesine neden olmuþtur. Köyden kentlere ve küçük kentlerden metropollere doðru göç; yeni üretimler ve iþgücüne duyulan ihtiyacýn artmasý ile sonuçlanmýþtýr. Ayrýca kentlerde ortaya çýkan farklý iþ kollarý da kýrsal alanda yaþayan bireyler için çekici hale gelmiþtir. Çalýþmak için kente gelen nüfusun barýnma ihtiyacýný karþýlayacak alanlar yetersiz kalýnca önceleri kent dýþýnda yeni yerleþme alanlarýný ve sonrasýnda da kent içinde düþeyde yükselmeyi gerektirmiþtir. Strüktürel açýdan yüksek yapýlarda yetersiz kalan geleneksel ahþap, 21. Yüzyýl teknolojisi ile çaðdaþ ahþap yapý malzemeleri ve sistemleri geliþtirilmiþtir.
Hafif, yapým kolaylýðýna sahip, yeniden kullanýlabilir ve geri dönüþtürülebilir çaðdaþ ahþap yapý malzemeleri ile sürdürülebilir, yenilikçi ve geliþime açýk çaðdaþ ahþap yapýlar üretilmekte, bugünün sosyal ve çevresel ihtiyaçlarýna ve sorunlarýna çözüm olabilmektedir. Yaþam Döngüsü Deðerlendirmesi (YDD); ‘beþikten mezara’ süreçte yapý ve ürünlerinin olasý çevresel etkilerinin deðerlendirilmesinde kullanýlmaktadýr. YDD için geliþtirilen tasarým kýlavuzu, denetim listesi ve/veya yazýlýmlar bulunmaktadýr.
Çalýþmada; bu kavramlardan hareketle YDD araçlarýndan One Click LCA ile çaðdaþ ahþap yapý üretiminde sýklýkla kullanýlan CLT yapý malzemesi ile üretilmiþ bir yapýnýn YDD amaçlanmýþtýr. Böylece hem One Click LCA yazýlýmý denenmiþ, hem de örnek bir konut tasarýmý üzerinden çaðdaþ ahþap yapý sisteminin olasý çevresel etkileri deðerlendirilmiþ olacaktýr. 2030 yýlýnda gerçekleþtirilmesi planlanan Sürdürülebilir kalkýnma Hedefleri baðlamýnda, çevresel sorunlarýn kaynaðý olarak büyük bir orana yapý üretiminde süreci yönetmek ve yenilikçi çözümler üretmek adýna çalýþma, önem kazanmaktadýr.
Anahtar Kelimeler: sürdürülebilir, yaþam döngüsü deðerlendirmesi, çaðdaþ ahþap yapý sistemleri, CLT, One Click LCA
|
