Geçmiþten günümüze kadarki olan süreçte, mekan kavramý özellikle mimari bir disiplinin parçasý olmasýnýn dýþýnda, fizik, felsefe, sanat, sosyoloji ve sanat tarihi gibi birçok alanda tartýþýlan bir kavram niteliði taþýr. Bilhassa sanat alanýnda estetik bir sorunsallýk taþýyan mekan kavramýnýn tarihsel süreçte sanatsal disiplinlerde önemi artarak sanatçýnýn da üretim sürecinde anlatým dilini oluþturmuþtur.
Tarih öncesi dönemde ilkel insanlarýn maðara duvarlarýna yaptýklarý resimler, sanatýn mekanla iliþkisinin ilk örneklerini oluþturur. Bu iliþki taþýnabilir bir yüzey oluþuncaya kadar devam etmiþtir. Sanat eserinin taþýnabilir olma noktasýna gelindiðinde ise eser ile sergilendiði mekan arasýndaki iliþkinin sorgulanmasýna neden olmuþtur. 1960’lardan sonra galeri mekanýnýn irdelenmeye baþlamasýyla birlikte, sanatýn biçimi ve iþlevi de deðiþim göstermiþtir. Çaðdaþ Sanat’a kadar, sanat yapýtlarý, kilise, saray, soylularýn evleri, ya da müze, galeri gibi çoðunlukla kapalý alanlarýn duvarlarýný süslemiþtir. Dönemin getirdiði yenilikler, teknoloji gibi etkenlerle sanatçýlarýn daha farklý mekan arayýþlarý içerisinde olmalarý sanat üretiminde multidisipliner bir anlayýþ ortaya çýkarmýþtýr. 20.yüzyýlla birlikte sanatçýlarýn bu alternatif sergi mekaný arayýþlarý kendiliðinden mekan kavramýný ön plana çýkarmýþtýr. Çaðdaþ sanatta, mimari mekanla iliþkili olan nesne; insanýn yaþantýsýna dair çaðrýþýmlar yapan varlýklardýr. Çaðdaþ sanatta mekan kullanýmýnýn serbestleþmesi veya mekanýn sanat nesnesi olarak kullanýmý, sanat yapýtlarýnda da deðiþimlere sebep olmuþtur. Bu çalýþmada, özellikle çaðdaþ sanatta önemli bir yere sahip olan mekan ve sanat nesnesinin tarihsel süreç içerisinde deðiþimi, seçilen sanatçý ve eserleri kapsamýnda ele alýnarak incelenmiþtir.
Anahtar Kelimeler: Çaðdaþ Sanat, Sanat Nesnesi, Mekan, Nesne.
|
