Doðada bol miktarda bulunan malzemelerin baþýnda gelen ahþap; doðallýðý, hafifliði, dayanýklýlýðý, sürdürülebilirliði ve uygulama kolaylýðý gibi nitelikleri sayesinde tasarým tarihinde kendisine oldukça erken yer edinmiþ bir yapý malzemesidir. Fiziksel ve görsel niteliklerindeki çeþitliliðe baðlý olarak tasarýmcýlar tarafýndan yapýdan mekâna, mobilyadan endüstriyel tasarýma kadar farklý tasarým ölçeklerinde ahþap malzeme tercihi yapýlabilmektedir. Yapý ölçeðinde kolon, kiriþ, döþeme gibi taþýyýcý sistem elemanlarýnda, mekân ölçeðinde kapý, pencere, mekân bölücü gibi yapý elemanlarýnda, mobilya ölçeðinde sýrtlýk, kolçak, ayak gibi bileþenlerde ve endüstriyel tasarým ölçeðinde aksesuar ve detay tasarýmýna kadar uzanan geniþ bir yelpazede ahþap malzemenin kullanýmýndan bahsetmek mümkündür.
Ahþap malzeme tercihinin mobilya ölçeðiyle sýnýrlandýrýldýðý bu çalýþmada, bir mobilya tasarýmýnda yer alabilecek farklý ahþap türlerine ait kullaným alternatiflerinin ortaya konulmasý amaçlanmýþtýr. Bu doðrultuda öncelikle ahþap malzemenin nitelik özellikleri incelenmiþ; masif, lamine ve laminat olmak üzere üç temel uygulama tekniði hakkýnda bilgi verilmiþtir. Ardýndan iþlenerek þekil verilebilme ve dýþ etkenlere karþý fiziksel dayaným ölçütleri göz önünde bulundurularak bir sýnýflandýrma yapýlmýþ ve ahþabýn mobilyalarda yer aldýðý noktalar taþýyýcý iskelet, yüzeyler ve detaylar olarak belirlenmiþtir. Daha sonra mobilya tasarýmýnda en çok tercih edilen 20 farklý tür ahþap; dayaným, renk ve doku gibi nitelik özellikleri ve mobilya tasarýmýnda kullaným alanlarýna göre incelenmiþtir.
Çalýþma sonucunda mobilya tasarýmýnda ahþap kullanýmýnýn malzemenin nitelik özellikleriyle iliþkili olduðu, mobilyanýn iþlevinin, biçiminin, mobilyanýn hangi bileþeninde ahþap kullanýlacaðýna ait tasarým kararýnýn ve mobilyanýn yerleþtirileceði mekânýn fiziksel ve sosyal çevresinin, ahþap seçiminde doðrudan etkili olduðu sonucuna ulaþýlmýþtýr.
Anahtar Kelimeler: Ahþap, Mobilya, Mekân, Tasarým
|