Günümüzde bilgi ve iletiþim teknolojilerindeki geliþmeler, tasarýmla bütünleþerek her alanda olduðu gibi çevre ile olan iliþkimizi de etkilemekte, deðiþtirmektedir. Bu deðiþim kendini en çok mimari ve kentsel tasarým alanýnda göstermektedir ve en etkin þekilde kullanýldýðý alanlardan biri etkileþimli yapý arayüzü tasarýmý olmaktadýr. Etkileþimli tasarýmlar, kullanýcýlarý tarafýndan deðiþtirilebilir, tepki verebilir, sýcaklýk, ses gibi çevresel koþullardan etkilenerek deðiþebilir bir yapýya sahiptir. Kentsel mekanda gerçekleþen anlýk deðiþimlere adapte olabilen etkileþimli sistemlerin yapý arayüzlerinde kullanýmý ile, kent kullanýcýsý fiziksel olarak þekillenmiþ olan kent mekanýný, sanal ortamlar yaratarak ikinci defa þekillendirebilmekte, deðiþtirebilmektedir. Böylelikle, kamusal alanda gerçekleþen etkinlikler çeþitlenmekte, yeni kullanýmlar, yeni kullanýcýlar ve yeni mekansal tanýmlamalar oluþmakta, insanlar ve fiziksel çevre arasýnda farklý bir iletiþim ve ifade ortamý yaratýlmaktadýr. Bundan dolayý, etkileþimli tasarýmýn yapý-arayüz-insan iliþkisi içinde irdelenmesi önem kazanmaktadýr. Bu çalýþmada amaç, etkileþimli yapý arayüzlerinin, kamusal alanlarýn biçimlenmesi, kullanýmý ve kullanýcýlarý üzerindeki etkisinin belirlenmesi ve bu etkinin etkileþimli tasarýmlarýn hangi özelliðine baðlý olarak deðiþtiðinin ortaya konmasýdýr. Sonuç olarak bu çalýþma kapsamýnda, karþýlaþtýrmalý analiz yöntemi ile, farklý kamusal alanlarda bulunan ve farklý özelliklerdeki etkileþimli yapý arayüzü tasarýmlarý, kamusal alandaki etkilerine göre incelenecektir. Bu etkileri belirleyen özellikler tespit edilerek, etkileþimli yapý arayüzlerinin kamusal alanda sunduklarý iletiþim ve etkileþim olanaklarý ve kamusal alan kullanýmýný ne yönde arttýrdýðý ortaya konmaya çalýþýlacaktýr. Buna baðlý olarak, kamusal alanlarýn, kaliteli kullanýmýnýn saðlanmasý, arttýrýlmasý ve sürdürülmesi için gerekli etkileþimli arayüz tasarým ölçütleri belirlenecektir. Not: Bu çalýþma ilk sýrada yer alan yazarýn yüksek lisans tezinden üretilmiþtir.
Anahtar Kelimeler: Etkileþimli tasarým, yapý arayüzü, etkileþimli yapý arayüz tasarýmý, kamusal alan, kamusal alanda etkileþimli tasarým.
|
