Kentsel yaþamýn desteklenmesi ve kentlere kimlik kazandýrýlmasý açýsýndan kent mobilyalarýnýn önemli bir etkisi bulunmaktadýr. Kent mobilyalarý tasarýmýnda, kentsel mekânýn iþlevi, kullanýcýlarýn gereksinimleri, kent dokusu ve mobilyalar arasýndaki uyum dikkate alýnmaktadýr. Bununla birlikte, son yýllarda yaþanan çevresel sorunlar nedeniyle, kentlerde saðlýklý ve sürdürülebilir yaþam koþullarý saðlayabilmek için gerekliliði kabul gören ekolojik anlayýþ içerisinde, kent mobilyalarýnýn tasarýmý da özel bir önem taþýmaktadýr. Kent mobilyalarýnýn geçmiþten günümüze bilinen temel tasarým kriterlerine ek olarak, çevresel tasarým kapsamýnda yenilikçi çözümlerle geliþtirildiði görülmektedir. Uygulamalarýn daha çok geliþmiþ ülkelerde yer aldýðý söylenebilmekle birlikte, geliþmekte olan ülkelerde de kentlerde sürdürülebilirlik saðlanmasý açýsýndan konuya önem verilmektedir. Bu kapsamda çalýþmada, kentsel çevrede sürdürülebilirliðin desteklenmesi için kent mobilyasý tasarýmýnda günümüzde önem kazanan temel kriterleri tanýmlayan bir deðerlendirme sunabilmek hedeflenmektedir. Araþtýrmada incelenen örnekler kapsamýnda, kent mobilyalarýnýn, kentlerde “hava kalitesinin iyileþtirilmesine katký saðlanmasý, yenilenebilir enerji kullanýmýnýn desteklenmesi ve farkýndalýk saðlanmasý, bilgiye ve teknolojik araçlara eriþimde destek saðlanmasý" gibi temel kriterler gözetilerek tasarlandýðý ifade edilebilmektedir. Kentsel hava kalitesinin iyileþtirilmesi yönünde tasarýmlarda doðal çevre bileþenlerinin ya da bu amaçla geliþtirilen özel teknolojik sistemlerin kullanýmýna yer verilebilmektedir. Yenilenebilir enerji kullanýmýnýn desteklenmesi ve farkýndalýk saðlanmasý açýsýndan, kent mobilyalarýnda yenilebilir enerji kullanýmýna iliþkin çözümlerin algýlanabilir olmasý, simgesel nitelik taþýmasý saðlanabilmektedir. Bilgiye ve teknolojik araçlara eriþimde destek saðlanmasý kapsamýnda da yenilebilir enerjiyi kullanarak, internet eriþimi, þarj olanaðý ile birlikte kente dair bilgilerin paylaþýldýðý dijital ekranlara yer verilebilmektedir. Bu doðrultuda çalýþmada tanýmlanan tasarým kriterleri ve uygulama örneklerinin, günümüz kentlerinde yaþanan çevresel sorunlar kapsamýnda çözüm üreten kent mobilyalarýnýn geliþtirilmesi açýsýndan katký saðlayacaðý düþünülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Kent mobilyasý tasarýmý, kentsel çevre, sürdürülebilirlik
|