Doðal ve tarihi çevrelerde oluþan tahribatlar ve yýkýmlar sonucu, koruma olgusu politika haline gelerek dünyada önemli bir yer edinmiþtir. 20. yüzyýlýn baþýndan itibaren kapsamlarý, yöntemleri ve bakýþ açýlarýnda deðiþiklikler olsa da uluslararasý yasalar ve sözleþmeler, tüzükler ve bildirgeler korumanýn toplumlarýn hak ve sorumluluklarý çerçevesinde olmasýný savunmuþlardýr. Koruma çalýþmalarýna bireylerin katýlmasý, sürdürülebilirliðin saðlanmasýnda önemli rol oynamaktadýr. Çalýþmalara katýlýmlarýn saðlanabilmesi için toplumlarýn kültürel miras konusunda bilinçlenmesi, haberdar olmasý, mirasýn ve korumanýn önemini kavramasý ve bu alanda eðitim almasý gerekmektedir. Modern çaðýn getirdikleri ile beraber bu oluþumlarýn gerçekleþebilmesi için çaðdaþ ve yaygýn teknolojilerin kullanýlmasý gerekmektedir. Çaðýn getirdikleri doðrultusunda ICOMOS, Venedik Tüzüðünden (1964) itibaren koruma olgusuna olumlu etkisi olacak tüm bilim ve tekniklerden faydalanýlmasýný tavsiye etmektedir. Sonuç olarak koruma kavramýnýn ortaya çýktýðý zamanlarda gerçekleþtirilen uygulamalardan, çaðdaþ uygulamalara kadar geçen süreçte mimari koruma ve restorasyon uygulamalarýnda çeþitli birçok yöntem ve teknikler kullanýlmaktadýr.
Çalýþma alaný olarak seçilen Ýç Anadolu sýnýrlarý içerisinde yer alan Nevþehir bölgesinde tarih boyunca farklý kültür ve din gruplarýnýn yaþamasý kültür mimarisini zenginleþmesine olanak saðlamýþtýr. Güncel koruma yaklaþýmlarýna uygun þekilde gerçekleþtirilen bu bilimsel çalýþma kültürel mirasýmýzýn korunmasýnda ve yenilenmesinde bize ýþýk tutmaktadýr.
Proje için önerilen müdahale çalýþmalarý, yapýnýn günümüz ihtiyaçlarý doðrultusunda belirlenen yeni iþlev þemasýna uygun olarak tasarlanmýþtýr. Bu kapsamda araþtýrmamýzda Mete Sutekin Evi’nin rölöve ve restitüsyon çalýþmalarý, yapýsal analizleri ve restorasyon önerileri yer almaktadýr. Sonuç olarak kültürel bellekte önemli bir yer edinen Mete Sutekin Evi’nin koruma çalýþmalarýnýn ele alýndýðý bu araþtýrma, benzer kültür ögelerinin çevresi ile yaþatýlmasý adýna literatüre önemli bir katký saðlayacaktýr.
Anahtar Kelimeler: Geleneksel Konut, Koruma-Restorasyon Projesi, Kültürel Miras, Nevþehir-Göreme Evleri, Sivil Mimarlýk Örneði
|
