Kültürel miras, tarihi süreç içerisinde insanlar tarafýndan meydana getirilmiþ eserlerin tümüne verilen isim olmakla beraber, mimari anlamda geçmiþte yaþayan toplumlarýn kültür, inanýþ, örf ve adetleri hakkýnda bilgi almamýzý ve gelecek kuþaklara da aktarmamýzý saðlayan yapýlar olarak tanýmlanabilmektedir.
Yýllar içerisinde kültürel mirasýn oluþmasý ayný zamanda koruma kavramýný da oluþturmuþtur. Toplumlarýn sahip olduðu geçmiþi yapýsal ölçekte insanlara anlatan ve gelecek nesillere aktaran koruma kavramý oluþmaya baþladýkça, korunacak olan yapýlarýn da belirli kriterlere göre ele alýnmasý sorunsalý meydana gelmiþtir.
Kültürel mirasýn korunmasý belirli dönemlerde belirli sorunlar teþkil etmiþtir. Her ülkenin ekonomik ve siyasi durumu, bilgi eksikliði sebepleriyle bir takým koruma sorunlarý meydana gelmiþtir. Türkiye’de korunacak olan miraslarla ilgili bilgi eksikliði, halkýn bilinçli olmamasý, korumaya ayrýlan bütçelerin yetersizliði ve korumanýn siyasi bir unsur olarak görülmesi sebebiyle bir çok yapý yýkýlmaya veya harap olmaya mahkum olmuþtur.
Çalýþmaya konu olan yapý Konya kent merkezinde bulunan Ali Gav Medresesidir. Avlulu ve tek katlý medrese tipolojisine sahip olan yapýnýn Selçuklular döneminde inþa edildiði düþünülmektedir. Yapý Türkiyedeki birçok anýtsal yapýda olduðu gibi ekonomik yetersizlikler, bilinçdiz onarýmlar, imar planlarýndaki bilinçsiz düzenlemeler, uzman kodro eksikliði, restorasyon çalýþmalarý için yeterli veri bulunamayýþý gibi sebeplerden dolayý korunamamýþtýr. Yapý tarihsel süreç içerisinde birçok tamir ve tadilat geçirmesine karþýn bakýmsýz kalmasý ve br kýsmýnýn yýkýlmasýnýn önüne geçilememiþtir. 2009 yýlýnda yapýlan son restorasyonunda ise veri yetersizliðinden dolayý bu yýkýlmýþ olan kýsýmlar tamamlanamamýþtýr.
Bu çalýþma ile günümüzde özgün iþlevine benzer bir iþlev ile kullanýlmakta olan Ali Gav Medresesi’ne koruma adý altýnda yapýlan müdahaleler ve yapýnýn koruma sorunlarýnýn, uluslar arasý mevzuatlar baðlamýnda analiz edilmesi amaçlanmaktadýr.
Anahtar Kelimeler: Kültürel Miras, Medrese, Konya, Tarihi Çevre, Yeniden Kullaným, Koruma Sorunlarý.
|
