Mimari tasarým ürünü olan yapýlar, insanoðlunun içerisinde yaþamak ve çalýþmak gibi birçok faaliyetlerini gerçekleþtirmesine imkân tanýmaktadýr. Endüstriyel ürünlerin aksine oldukça uzun ömürlü olan yapýlar, servis süreleri boyunca rüzgâr, yaðmur, kar ve diðer olumsuz iklim þartlarýna karþý direnç göstermektedir. Dolayýsýyla yapýlarý doðal çevre içerisinde sýnýrlayarak, yapýlý fiziki mekanlarýn oluþmasýný saðlayan yapý dýþ kabuk bileþeni, bütün bu olumsuz etkileri karþýlayarak, iç mekân konfor þartlarýnýn oluþturulmasýnda kilit rol üstelenmektedir. Yapý üretiminde kullanýmý insanlýk tarihiyle eþdeðer olan ve sýklýkla anýtsal nitelikteki mimari yapýtlarda kullanýlan doðal taþ, dýþ kabuk bileþenlerinin oluþturulmasýnda sýklýkla tercih edilen bir malzeme türü olmuþtur. Geliþen teknolojinin yardýmýyla, farklý hammaddelerden üretilen yapý malzemelerine kýyasla birim hacim aðýrlýðý fazla olan doðal taþ, günümüzde cephe kaplamalarýnda çoðunlukla estetik gereklilikler doðrultusunda kullanýlmaktadýr. Doku, renk gibi dikkat çekici görsel özelliklerinin yaný sýra olumsuz iklim koþullarýna karþý dayanýmý da fazla olan doðal taþ malzeme, tasarýmcýlar tarafýndan sýklýkla tercih edilmektedir. Bu çalýþmada, ülkemizde ve dünyada genel kabul görmüþ, yapýþtýrma sistemi (adhered system) ve mekanik ankrajlý sabitleme sistemi (mechanical anchored fixing system) olarak bilinen iki farklý doðal taþ cephe kaplama uygulama yönteminin, yapýnýn termo-fiziksel özelliðine olan etkisinin irdelenmesi amaçlanmýþtýr. Çalýþma kapsamýnda, inceleme konusuna yönelik kuramsal altyapýnýn oluþturulabilmesi için gerçekleþtirilen literatür araþtýrmasýndan sonra yapýþtýrma ve mekanik ankrajlý sabitleme sistemleri kullanýlarak tasarlanmýþ öneri yapý kabuk kesitinin, TS 825 standardý esas alýnarak, su buharý difüzyon direnci (yoðuþma analizi) hesaplanmýþtýr. Böylelikle iki farklý uygulama yönteminin iç mekân konfor koþullarýna olan etkisi tespit edilmiþtir. Bununla birlikte, yapý yaþam dönemi boyunca yapýþtýrma ve metal ankrajlý sabitleme sistemlerinin saðlayacaðý avantaj ve dezavantajlar belirlenmiþtir. Çalýþma sonucu olarak, yapý dýþ kabuk cephe kaplamalarýnda estetik deðeri önceleyen tasarýmcýlarýn, uygulama sistemi tercihine yönelik karar aþamasýnda, farklý kriterleri önceleyen, yönlendirici bir bakýþ açýsý elde edilmiþtir.
Anahtar Kelimeler: Yapý Kabuðu, Doðal Taþ Cephe Kaplama, Yapýþtýrma Sistemi, Mekanik Ankrajlý Sabitleme Sistemi, Yoðuþma Analizi
|
