Türkiye’de mimarlýk eðitiminin ilk senesi ve/veya ilk döneminde verilen temel tasarým eðitiminin en temel amaçlarýndan biri, yeni baþlayan öðrencilerin üç boyut algýsýný; iki boyut ve üç boyut arasýndaki iliþkiyi kurma becerilerini geliþtirmektir. Mekan, biçim, iþlev arasýndaki iliþkiyi üç boyutlu biçimler ile çözümlemeye çalýþmak adýna verilebilecek tasarým problemleri çeþitlilik gösterebilir. Bu çalýþma; düzgün polihedronlar (düzgün çok yüzlüler) ile birleþtirilmiþ bir tasarým probleminin; öðrencilerin üç boyutlu algýlama biçimlerine etkisini araþtýrmaktadýr. Tasarým problemi içerisinde düzgün polihedronlarýn yer almasýnýn en temel sebebi uzayýn paketlenmesini mümkün kýlmalarý yani sonsuza kadar boþluksuz paketlenebilmeleri ve birbirleri ile kurduklarý iliþkidir. Böylelikle mekânsal oluþumlarda da kendileri ve birbirleri ile paketlenme olasýlýklarý birçok tasarým alternatifi sunmaktadýr. Bu baðlamda; bir grup öðrenci ile iki farklý yöntem ve tasarým problemi polihedronlar ile iliþkili olarak çalýþýlmýþtýr. 1. grup; dilimleme ve döndürme/birbirinin üzerine dönerek kapanma yöntemi ile bir polihedronu ele almýþ ve çocuk oyun alaný tasarlamýþtýr. 2. grup ise parçalama ve birleþtirme yöntemi kullanarak bir polihedronun yapýsý ile oynamýþ ve ünite tasarýmý gerçekleþtirmiþtir. Yapýlan çalýþmalarýn ortak özelliði seçilen polihedronlarýn deðiþikliðe uðramasý ile birlikte bir tasarým probleminin çözülmeye çalýþýlmasýdýr. Verilen problemlerin öðrencilerin üç boyutlu algýlama biçimine katký sunmasý, üç boyutlu düzgün çok yüzlülerin içerisinde yer alan diðer polihedronlarýn keþfedilmesinin saðlanmasý ve yönteme baðlý olarak bu parçalarýn yeniden birleþtirilmesi ile yeni bir üç boyutlu düzen oluþturmalarý amaçlanmýþ ve deðerlendirilmiþtir. Bu deðerlendirme sonucunda polihedronlar, birbirleriyle iliþkileri ve polihedrondan yola çýkarak yeniden bir üç boyutlu düzen kurgulama yönteminin üç boyutlu algýlama biçimine katkýsý ortaya konmuþtur.
Anahtar Kelimeler: Polihedron, Temel Tasarým, Üç Boyut Algýsý
|
