Ýklim deðiþikliði, doðal kaynaklarýn azalmasý, hýzlý nüfus artýþý ve kentleþme insanlarý artan çevre sorunlarý ile karþý karþýya býrakmaktadýr. Bu durum doðayý ve insan yaþamýný tehdit etmekte, ekolojik dengenin korunmasýný saðlayacak sürdürülebilir yerleþim modellerini ön plana çýkarmaktadýr. Bu kapsamda ekoköyler, toplumun kendi kendine yetebilmesini amaçlayan, insan ve doða iliþkisini önceleyen, doða ile uyumlu uygulamalarý ile dikkat çeken, çevreye ve insana saygýlý, insan ölçeðindeki yerleþimler olarak saðlýklý geliþimi destekleyen çözümler sunmaktadýr. Ekoköyler ekolojik, ekonomik, sosyal ve kültürel sürdürülebilirliðin saðlanmasý hedefinde, gönüllü katýlým esasýna göre insanlarýn bir araya gelmesiyle kurulmaktadýr. Ýnsanlarýn birbirlerini destekleyerek ortaklaþa üretimin saðlandýðý yerleþim niteliðindeki ekoköylere iliþkin ilk örnekler Avrupa’da görülmeye baþlanmýþtýr. Türkiye’de ilk ekoköy oluþturma giriþimi “Hocamköy” projesi ile 1990’lý yýllara dayanmaktadýr. Türkiye’de bazý ekoköyler Global Ecovillage Network (Küresel Ekoköy Aðý) üyesidir. Global Ecovillage Network, dünya çapýnda topluluklarý ve kültürleri birleþtiren, ekoköy giriþimlerini destekleyen, köprü görevi taþýyan bir aðdýr. Artan çevre koruma bilinci ve COVID-19 pandemisinin de etkisi ile kitlesel turizmin yerini doðaya duyarlý ekoturizm almýþtýr. Ekoturizm, doðanýn ve kültürel deðerlerin korunduðu, yerel halka ekonomik fayda saðlayan, sürdürülebilir yerleþim modellerinin hedefleri ile uyumlu olanaklar sunan bir turizm türüdür. Çalýþma kapsamýnda ekoköy ve ekoturizm arasýndaki iliþki turizm ve sürdürülebilirlik kavramlarý çerçevesinde incelenmiþ, ekolojik, ekonomik ve sosyal yararlar açýsýndan deðerlendirmeler yapýlmýþtýr.
Anahtar Kelimeler: Ekoköy, Ekoturizm, Sürdürülebilir Geliþim, Sürdürülebilir Yaþam
|
