Mimari baðlamsalcýlýk, 1960’lý yýllarda Stuart Cohen ve Steven Hurtt tarafýndan ilk defa Le Corbusier: The Architecture of City Planning isimli yüksek lisans tezinde ortaya çýkmýþtýr. Baðlamsalcýlýk, Cornell’de 1963 yýlýnda baþlayan, Colin Rowe koordinasyonundaki kentsel tasarým yüksek lisans programýnýn bir ürünü olarak nitelendirilen yaklaþýmlar bütününe verilen bir isimdir. Baðlamsalcýlýk (Contextualism) kelimesinin bu çerçevede ilk zikredilmesi 1965 yýlýna tarihlenir. Mimari baðlamsalcýlýk beden bulmadan önce baðlam ve baðlamsalcýlýk, belli oranda farklý nitelikte olsa da ya da birbirinden farklý tezleri iþaret etseler de, özellikle sanat alanýnda zaten var olan kavramlardýr. Baðlamsalcýlýkta odak kentin varlýðý, kent mimarisi ve mimarinin kent ile oluþturduðu bir bütün iliþkidedir. Baðlamsalcýlýk sadece yapýnýn fiziksel deðil ayný zamanda kültürel baðlamlarda dahil edilmektedir. Sürdürülebilir bir tasarýmda da mimar ve þehir plancýsý, tasarým aþamasýnda sahanýn bulunduðu yerin özelliklerini dikkate almalýdýr. Sürdürülebilir mimari, yapýnýn inþa edilen çevresi ile birlikte enerjinin korunumuna, karbon ayak izinin azaltýlmasýna ve ekolojik koruma ile bilinçli olmasýdýr. Araþtýrmalar gösteriyor ki, sürdürülebilir mimari yapýnýn oluþturulmasýnda kentin mimari ile olan iliþkisinin anlaþýlmasý, bir diðer deyiþle, baðlamýnýn ortaya koyulmasý hayati bir öneme sahip. Dolayýsýyla, sürdürülebilirlik ve baðlamsal mimari arasýnda karþýlýk bir iliþki olduðunu ve birbirlerini besleyen disiplinler olduðunu söylemek yanlýþ olmaz. Bu çalýþmada sürdürülebilir mimarinin izlediði yöntemlerin, mimari baðlamsalcýlýðýn temel olarak hedef aldýðý ilkeler ile ortak adýmlarý bunlarýn karþýlaþtýrýlmasý yapýlmýþtýr.
Anahtar Kelimeler: Baðlamsalcýlýk, Sürdürülebilirlik, Sürdürülebilir Mimari
|
