Keywords:

Tarihi yapıların özgün işlevlerinin kaybolması durumunda farklı bir işlev verilerek kullanılması hem ekonomik hem de kültürel açıdan önem taşımaktadır. Döneme özgü yapım teknikleri ve malzemelerle inşa edilmiş olan kültür varlıkları, kültürel kimliğimizin ayrılmaz birer parçası olup korunarak gelecek nesillere aktarılmaları gerekmektedir. Bu çalışmada, tarihi yapıların yeniden işlevlendirme süreci içerisinde göz önüne alınması gereken hususlar; işlev seçimi, restorasyon süreci ve işlevlendirme sonrası olmak üzere üç ana başlıkta irdelenmektedir. Tarihi yapının konumu ve özgün plan şeması göz önüne alınarak, çevrenin ihtiyaçları dâhilinde aktif bir şekilde kullanılacağı ön görülen ve plan şeması değiştirilmeden veya minimum müdahale ile yeni işlevin gerektirdiği mekânların uyarlanabileceği bir işlev seçilmelidir. Yeni işlev eski yapıya uyarlanırken, restorasyon sürecinde, özgün öğelere zarar verilmemesi, yapım tekniğinin değiştirilmemesi, aynı veya benzer özellikte malzeme kullanılması, yapının bütün olarak ele alınması, yani sadece dış cephenin değil iç mekânların da özgün haliyle korunması önemlidir. Bu çalışmada, farklı işlevlerdeki tarihi yapılar, yeni işlevin uygunluğu ve uygulama sürecinde veya sonrasında karşılaşılabilecek problemler bağlamında incelenmekte, hangi işlevlerin daha az müdahale ile tarihi yapılara uyarlanabileceği tartışılmaktadır. Tarihi yapının, özüne uygun, yeni bir işlevle ve en az müdahale ile restore edilerek hayata katılması, sürekli bakımının da sağlanmasına sebep olacak, yapının ömrünü uzatacak, dolayısıyla, sürdürülebilir bir çevrenin sağlanmasına da katkıda bulunacaktır.

Anahtar Kelimeler: kültür varlığı, işlevlendirme, restorasyon, plan şeması