Askeri gemileri bünyesinde hava unsuru bulundurmak, hava unsuru ile taarruz yapabilmek büyük bir gereksinim ve üstünlüktür. Yakýn geçmiþe kadar askeri tip helikopterlere yönelik yapýlan gemi tasarýmlarý, çaðýmýzýn geliþen insansýz hava aracý teknolojisi neticesinde, askeri gemiler bünyesinde silahlý veya silahsýz hava aracý bulundurma yönelimini önemli seviyede etkileyerek, artýrmaktadýr. Dolayýsýyla, insansýz hava aracý yakýtlarý da gemi bünyesinde muhafaza edilmelidir. Ýnsansýz hava aracý yakýtlarý, geminin güvenliði ve sürdürülebilir faaliyet açýsýndan bünyesel tanklarda muhafaza edilemeyecek kadar yanýcý, parlayýcý ve patlayýcý özelliðe sahip olduðundan, açýk güvertede yakýtlarý güvenli þekilde muhafaza edecek mekanik mühendislik çözümleri önemli bir gereksinim olarak karþýmýza çýkmaktadýr. Bu doðrultuda, açýk güvertede yakýtlarý muhafaza edecek tertibat için; hafif silah saldýrýsýndan etkilenmemek adýna balistik koruma, gemi bünyesinde bulunan diðer antenlerin yaydýðý elektromanyetik dalgalardan etkilenerek yakýtýn parlama, patlama veya yanma reaksiyonlarýnýn önlenmesi için EMI/EMC ekranlama ve topraklama etkinliði, güneþ yükünden dolayý parlama, patlama ve yanmanýn oluþmamasý için izolasyonlu ortam gereklilikleri, tertibatýn sürdürülebilirliði için korozif dayaným ve mekanik sürdürülebilirlikler dikkate alýnmasý gereken önemli tasarým kriterleridir. Bunlarýn yanýnda içerisinde yakýtlarýn bulunduðu sandýklarýn acil durumda, tahrik þaftý üzerinde oluþturacaðý momenti tek bir personelin hamlesi ile yenerek, yakýt sandýklarýný gemiden uzaklaþtýrmak ve geminin zarar görmesini önleyebilmek en temel tasarým kriterlerinden biridir. Düþürme kolunun baðlý olduðu tahrik þaftý üzerinde bulunan tahdit geometrisi dairesel kam hareketinin yaný sýra, farklý bir dönme merkezinden birbiri üzerinde sürtünme kuvveti oluþturan iki eðimli stoperler yardýmýyla sandýðý alýnan diðer mekanik önlemlerle birlikte kilitli pozisyonda yerinde tutacaktýr. Sandýklarýn aðýrlýðýndan doðan baský kuvveti, birbiri ile sürtünen yüzeylerin dönme eksenine mesafelerinin oranlarý, düþürme kolundan gelecek momentin çevresel kuvvet ile etkimesi gibi geometrik tasarýmlarla, yakýt sandýklarýnýn gemiden acil durumda tek bir personel ile uzaklaþtýrýlmasý saðlanacaktýr. Bu þekilde, geminin bünyesel tankýnda bulundurulmasý riskli yakýtlarýn, açýk güvertede muhafaza edilirken, balistik korumaya sahip, EMI/EMC ve topraklama etkinliði ile diðer radar ve antenlerin elektromanyetik etkileþiminden korunan bir yapý içerisinde bulunarak, risk durumunda tüm yakýt sandýklarýnýn insan gücü ile tek seferde gemiden uzaklaþtýrýlabilmesi için mekanik tasarýma dayalý bir mühendislik çözümü saðlanmýþtýr.
Anahtar Kelimeler: Yakýt Sandýðý, Güverte Üstü Yakýt, Yakýt Düþürme, Ýnsansýz Hava Aracý, EMI/EMC Etkinlik, Balistik Koruma, Acil Durum Kullanýmý
|
