Kentsel mekânlar insanlarýn bireysel, sosyal, kültürel, fiziksel ve psikolojik gereksinimleriyle birlikte þekillenen toplumsal ve ortak yaþam alanlarýdýr. Ortak yaþam alanlarýnda; yol, cadde, sokak, mahalle ve meydanlarda mekânýn kimliðini, kalitesini ve konforunu yansýtan barýnma, oturma, dinlenme, yönlendirme, aydýnlatma, iletiþim ve spor gibi temel yaþamsal faaliyetlerin uygulanmasýný fonksiyonel ve estetik açýdan karþýlayabilen, mekânla bütünleþen, iletiþim kuran ve kentlilerin yaþam tarzýný yansýtan elamanlar kentsel donatý elemanlarý olarak tanýmlanmaktadýr. Kentsel alanlarýn ve bu alanlarda bulunan donatý elemanlarýnýn tasarýmý dönemin sahip olduðu teknolojiyle ve bu teknolojinin beraberinde getirdiði anlayýþla, dönemde yaþanan olay ve krizlere karþý verilen tepkilerle ve þehirlerin geliþmiþlik seviyesiyle þekillenmektedir. Saðlýklý bir ekosistem, o çevrede yaþayan tüm canlýlar için büyük ölçüde önem arz etmektedir. Ancak özellikle geç endüstri dönemi sonrasýnda artan nüfus yoðunluðu beraberinde getirdiði yoðun konut talebiyle birlikte kentlerin orantýsýz büyümesi, düzensiz, plansýz ve doðayla bütünleþmeyen þekillenmesi, hýzlý tüketim ürünleri üzerine oluþturulan ekonomik yapýlanmalar; gerek insanlarýn yaþam biçimi üzerindeki olumsuz etkilerin oluþmasý gerek ekolojik açýdan saðlýklý çevrelerin yitirilmesi ve doðal kaynaklarýn hýzla tükenmesi gibi problemleri beraberinde getirmiþtir. Bu baðlamda daha saðlýklý çevreler oluþturulmasýnda temel bir unsur olan kentsel donatý elamanlarýný sürdürülebilirlik kavramýyla birlikte ele almanýn ve bu gerekliliklerle birlikte tasarlamanýn önemli hâle geldiðini söylemek mümkündür. Bu çalýþmada toplumsal yaþam alanlarýnda temel yaþamsal fonksiyonlarýmýzý destekleyen ve güçlendiren donatý elemanlarýný sürdürülebilirlik baðlamýnda incelemek amaçlanmýþtýr. Bu sayede donatý elemanlarýnýn yenilikçi ve çevre dostu bir bakýþ açýsýyla tasarlanmasýnýn doðaya, mekânýn kimliðine, kentlilerin yaþam tarzýna ve kültürel yansýmasýna pozitif yönde saðladýðý katkýlar tartýþýlacaktýr.
Anahtar Kelimeler: Kentsel Donatý Elemanlarý, Sürdürülebilirlik, Kentsel konfor
|
