Meydanlar, kentlerin ve içinde yaþayanlarýn geçmiþlerinin ve bugünlerinin en önemli odak noktalarýndandýr. Kenti deneyimleyen tüm kullanýcýlar için meydanlar; dinlenme, bekleme, eðlenme, yönlenme veya kendini ifade edebilme gibi birçok eylemi gerçekleþtirebildikleri dinamik ortamlardýr. Meydanlarýn önemi ve kullaným hakký tüm kullanýcý gruplarý için ortaktýr. Bu bakýmdan meydanlarýn, kullanýcýlarýn farklý yeterlilik, yaþ, cinsiyet, engel durumlarý gibi algýsal veya fiziksel durumlarýna bakýlmaksýzýn her birinin isteklerine ve özel durumlarýna eþit þekilde cevap verebilmesi gerekmektedir. Bu gereklilik, evrensel tasarým anlayýþý ile adaptasyona ve refakatçi bir bireye ihtiyaç duyulmadan olabildiðince çok sayýda kullanýcýya hitap edebilen ürün ve çevreler ile karþýlanmalýdýr. Evrensel tasarým kavramý, kent içindeki yapýlandýrýlmýþ fiziksel çevrenin, herkes için eriþilebilir olarak tasarlanmasý ve kiþilerin fiziksel çevreye, mekanlara, ürünlere ya da hizmetlere güvenli ve konforlu þekilde eriþme olanaðýnýn saðlanmasýnýn bir ifadesidir. Çalýþma, evrensel tasarým kavramý kapsamýnda; meydanlarýn kullanýcýlara sunmuþ olduðu olanaklardan dinlenme, ulaþým ve yönlendirme iþlevleri çerçevesinde ele alýnmýþtýr. Bakýrköy Cumhuriyet Meydaný, Ýstanbul ilinin farklý kullanýcý gruplarý tarafýndan yoðun olarak kullanýlmasý; fiziksel ve estetik algý bakýmdan yeniliðe ihtiyaç duymasý gibi nedenler ile çalýþma alaný olarak tercih edilmiþtir. Çalýþma, engellilerin yaný sýra yaþlýlar, hamileler, bebek arabalý kiþiler, çocuklar veya geçici engeli bulunan kent kullanýcýlarýný da kapsamaktadýr. Çalýþmada yerinde tespit yöntemi kullanýlmýþtýr. Çalýþma alanýnýn durumunun mevcut tespiti için yerinde gözlem, ölçme ve fotoðraflama teknikleri kullanýlmýþtýr. Meydaný oluþturan donatý ve birimler evrensel tasarým kriterleri bakýmýndan incelenerek, yeterlilik durumlarý ortaya konulmuþtur. Meydanlarda herkesin eþit ve güvenilir þartlarda eriþip, kullanabilecekleri tasarým organizasyonu için önerilerde bulunulmuþtur.
Anahtar Kelimeler: Evrensel Tasarým, Meydan, Eriþilebilirlik, Kapsayýcýlýk, Kullanýcý
|
