Günümüzde tarihi kentlerde ve kentsel alanlarda, kültürel miras odaklarýnýn sürdürülebilirliði için çeþitli koruma çalýþmalarý yürütülmektedir. Bu alanlarda gerçekleþtirilen onarým odaklý koruma yaklaþýmlarý dýþýnda söz konusu miras alanlarýnýn algýlanmasý ve sunumuna gösterilen önem yetersiz kalmaktadýr. Hâlbuki kültürel miras varlýklarýnýn koruma durumunun garanti altýna alýnabilmesi için alana özgü algý ve sunum programlarýnýn oluþturulmasý hayati önem taþýmaktadýr. Kültürel miras alanlarý kapsamýnda algý ve sunum kavramlarý, koruma eylemi ile doðrudan iliþkilidir. Bu baðlamda sunulan miras ögelerinin algýlanmasý, algýlananýn iþlenmesi, iþlenenin yeniden sunulmasý þeklinde sonsuz bir döngüden bahsedilebilir. Bu süreçte algý ve sunum programlarý, önemli bir koruma potansiyeli tanýmlamaktadýr. Tüm bunlarýn ýþýðýnda, bu çalýþma algý ve sunum kavramlarýnýn bütünleþik ve sürdürülebilir bir koruma eylemi üzerindeki etkilerini sorgulamaktadýr. Bu süreçte tarihi kentlerde veya kentsel alanlarda yer alan kültürel varlýklarýn güncel durumlarýnýn incelenebilmesi için bir dizi deðerlendirme ölçütü oluþturulmaktadýr. Ölçütler üzerinden geliþtirilen deðerlendirmeler sayesinde çözümlenen alan, tarihi çevrede bulunan varlýklarýn algý ve sunum programlarý kapsamýnda güncel durumunu ortaya çýkararak potansiyel koruma eylemlerine ýþýk tutmaktadýr. Bu kapsamda doðrudan koruma eylemine destek saðlayacak bir analiz metodolojisi geliþtirebilmek için kültürel miras odaklarýnýn çevredeki miras ögeleri ile kurduðu iliþkiler incelenerek bütüncül bir biçimde ele alýnmaktadýr. Böylelikle bu çalýþmanýn amacý, algý ve sunum kavramlarý ile iliþkili günümüze kadar ortaya konulmuþ kuramsal ve pratik prensipler üzerinden tarihi kent ve kentsel alanlar üzerinde yer alan miras odaklarýnýn güncel algý ve sunum durumunu özetlemek ve bir deðerlendirme þemasý oluþturmaktýr. Bu sayede bu çalýþmanýn sürdürülebilir ve bütünleþik bir koruma planý oluþturulmasýna katký saðlayacaðý öngörülmektedir. Bu bildiri, YTÜ Mimarlýk ABD, Rölöve-Restorasyon Yüksek Lisans Programýnda hazýrlanan tez çalýþmasýndan üretilmiþtir.
Anahtar Kelimeler: Algý, Sunum, Koruma Planý, Bütünleþik Koruma
|
