Tasarýmda denge, tasarýmý oluþturan parçalarýn tanýmlý ve estetik bir biçimde, eþit aðýrlýkta yerleþtirilmesi olarak tanýmlanmaktadýr. Simetrik denge, hayali bir çizgi ya da düzlemle ayrýlmýþ iki yönlü biçim benzerliði olarak tanýmlanýr. Merkezi simetri, karakterce ayný olan unsurlarýn bir merkezden çarký andýran kompozisyonda ve güneþ ýþýnlarýna benzer biçimde etrafa daðýlarak bir denge saðlanmasýdýr.
1933 yýlýnda Ýngiliz Fizikçi Paul Dirac, kainatta bütün varlýklarýn daima zýt olan ikizi ile beraber çift olarak yaratýldýðýný keþfetti, buna «Parite Kuralý» adýný verdi ve Nobel Fizik Ödülü'nü aldý.
Kur’an-ý Kerim’de ‘Arzýn bitirdiklerinden, kendi nefislerinden ve daha bilmeyecekleri þeylerden bütün çiftleri yaratan Allah çok yücedir.’(Yasin Suresi, 36/36) gibi bir çok ayetlerde her þeyin çift yaratýldýðý ifade edilmiþtir. Burada topraðýn çýkardýðý, nefislerdeki ve bunlarýn dýþýndaki nice çiftlerden bahsedilmektedir.
Çift, birbirine yakýn, birbirine benzer, birbirine zýt, birbirini tamamlayan veya birbiri ile ilgili her hangi iki þey demektir. Birbirinin aynýsý olan ikiz bir varlýk çift olduðu gibi, pozitif-negatif gibi birbirine zýt veya kadýn-erkek gibi birbirini tamamlayan insanlýðýn iki cinsi veya birbiri ile ilgili herhangi iki þey de çift sayýlabilir.
Tasarýmda simetrik, ikiz veya birbirini tamamlayan çiftlere dayalý denge, birlik, uyum, düzen ve huzur saðlar. Denge, dürüstlük, güvenilirlik ve saygýnlýðýn psikololojik simgesidir.
Bu bildiride, çiftler manzumesi olan kainattaki doðal örnekler incelenerek, mühendislik ve mimarlýk alanlarýnda çiftlere dayalý nasýl mükemmel ve dengeli bir tasarým geliþtirilebileceði konusu ele alýnmaktadýr.
Anahtar Kelimeler: Tasarýmda Denge, Simetrik Denge, Merkezi Simetri, Parite Kuralý, Çiftler Manzumesi.
|
