Anadolu Trakya’sý, Güneydoðu Avrupa ve Yakýndoðu arasýndaki konumuyla deyim yerindeyse bir köprü görevi gören bir yarýmadadýr. Söz konusu bölgenin iskanlaþma süreciyle ilgili bilgilerimiz araþtýrma eksikliklerinden dolayý henüz çok sayýda örnekle desteklenemiyor olsa da özellikle son 30 yýldaki çalýþmalar ile daha tanýmlý bir hale gelmiþtir. Özellikle 1979 yýlýnda Mehmet Özdoðan tarafýndan baþlatýlan sistematik yüzey araþtýrmalarý, bölgenin dip tarihinin aydýnlatýlabilmesi adýna bir dönüm noktasý olmuþtur. Özdoðan, yaptýðý yüzey araþtýrmalarý ile Anadolu Trakya’sýnýn çok büyük bir kýsmýný taramýþ ve bölgede Toptepe, Hoca Çeþme ve Aþaðý Pýnar gibi yerleþmelerde kazý çalýþmalarý gerçekleþtirmiþtir. Bu çalýþmalar bölgenin kültür tarihi içerisindeki yerini ortaya koyan somut veriler sunmuþtur.
Doðu Trakya’daki ilk yerleþimler, kültürel olarak Neolitik yaþam biçiminin tüm kurallarýyla oturduðu ve coðrafyasýný Balkan Yarýmadasý’na doðru geniþlettiði bir sürece karþýlýk gelir. Kýrklareli il merkezinin yaklaþýk 500 metre güneyinde yer alan ve 1993 yýlýndan bu yana devam eden Aþaðý Pýnar höyüðü, uzun bir zaman dilimini kesintisiz fakat belirli bir deðiþim dinamiði içinde yansýtan bir yerleþimdir. Ýlk yerleþim evresi olarak adlandýrdýðýmýz 7. Tabakanýn erken aþamalarýndan itibaren yapýlarýn inþasýnda dal örgü yapým tekniði kullanýlmýþtýr. Doðu Trakya’nýn iskanlaþma sürecinin erken aþamalarýný yansýtan Hoca Çeþme yerleþmesinde IV. ve III. evrelerinde görülen mimari tümü ile yuvar-lak planlý dal-örgü yapýlardan oluþmaktadýr. II. Evreden itibaren görülen ve Aþaðý Pýnar ilk yerleþim evresinden itibaren yapýlarýn inþasýnda kullan dörtgen planlý, dal örgü evler Doðu Trakya’daki ilk yerleþiklerin inþa sürecindeki arayýþlarýný ve tek düze gibi görünen dal örgü yapým tekniði içerisindeki çeþitliliði göstermektedir.
Anahtar Kelimeler: Trakya, Neolitik, Mimarlýk
|
