Mimarlýk ve zaman çift yönlü bir iliþki içindedir. Zamanýn süregelen deðiþimi mekana yansýrken mekansal dönüþümler de zamanýn þekillenmesi ve akýþý üzerinde etkiye sahiptir. Globalleþen dünyanýn beraberinde getirdiði hýzlý yaþam biçimi, þehirleri ve özellikle kamusal mekanlarý modern hayatýn gereksinimlerini karþýlamak için adapte olmak durumunda býrakmýþtýr. Metropol þehirlerde bu sosyal dönüþüm kamusal mekanlara hýzla nüfuz etmiþtir. Güney Kore, teknolojik geliþmelerle birlikte globalleþmenin etkilerinin en net görüldüðü ülkelerin baþýnda gelmektedir. Günlük hayatýn hýzlý temposu sonucu ortaya çýkan hareketlilik, çok yönlülük, esneklik ve her yerde birden bulunabilme gibi kavramsal sorunlara özellikle baþkent Seul, mekanlara entegre edilen uygulamalar ve yeni mekansal pratiklerle cevap aramýþtýr. Yenilikler, Kore’nin geleneksel ve konservatif tavrýyla birleþerek günümüz Kore’sine dair sosyo-mekansal iliþkileri somutlaþtýran özgün mekan modelleri sunmaktadýr. Kore ‘banglarý’ (odalar) bu açýdan öne çýkan mekanlardýr. ‘Odalar’ kullanýcýlara sunduklarý bir dizi olanakla kent yaþamýnýn belirleyicileri ve tamamlayýcýlarý arasýnda yerini almýþtýr. Bu mekan modellerinin esnek ve kendi kendine yeten yapýsý, kullanýcýlara þehrin her yerinde ev konforu saðlarken þehirli göçebe fikrine de gönderme yapmaktadýr. Bireysel ve kamusal mekan arasýndaki çizginin üzerinde dolaþan ‘odalar’ her ikisine de ait olmayý reddederek eþikte olma haline dair güçlü bir söylem barýndýrmaktadýr. Birey odaklý kamusallýk, geniþ kullaným örüntüsü ve dolayýsýyla kesintisiz bir baþkalaþýma sonuç vermektedir. Kore ‘odalarý’ taþýdýklarý özelliklerle genel-geçer kabul gören zaman sisteminin ötesine geçerek kendi zamanýný, zamansýzlýðýný yaratmýþtýr. Zamansýzlýk niteliðine katkýda bulunan mekansal deðerler, fenomenolojik yaklaþým ve kavram analizi yöntemleriyle incelenerek zaman-mekan iliþkisine tümevarýmsal bir bakýþ sunmaktadýr. Çalýþmanýn hedefi farklý zamansallýklarýn ve mekansallýklarýn uygulanabileceði deneysel mekanlarýn kavranmasý ve geleceðin yaþam biçimleri için farklý perspektiflere zemin sunmaktýr. "Bu çalýþma, 1. Yazarýn 2. Yazar danýþmanlýðýnda YTÜ Mimarlýk Anabilim Dalý Mimari Tasarým Yüksek Lisans Programýnda hazýrlamakta olduðu yüksek lisans çalýþmasýndan üretilmiþtir."
Anahtar Kelimeler: Zamansýzlýk, Zaman-Mekan Ýliþkisi, Kore ‘Bang’larý, Kamusal Tasarým.
|
