Doğal ve tarihi çevrelerde oluşan tahribatlar ve yıkımlar sonucu, koruma olgusu politika haline gelerek dünyada önemli bir yer edinmiştir. 20. yüzyılın başından itibaren kapsamları, yöntemleri ve bakış açılarında değişiklikler olsa da uluslararası yasalar ve sözleşmeler, tüzükler ve bildirgeler korumanın toplumların hak ve sorumlulukları çerçevesinde olmasını savunmuşlardır. Koruma çalışmalarına bireylerin katılması, sürdürülebilirliğin sağlanmasında önemli rol oynamaktadır. Çalışmalara katılımların sağlanabilmesi için toplumların kültürel miras konusunda bilinçlenmesi, haberdar olması, mirasın ve korumanın önemini kavraması ve bu alanda eğitim alması gerekmektedir. Modern çağın getirdikleri ile beraber bu oluşumların gerçekleşebilmesi için çağdaş ve yaygın teknolojilerin kullanılması gerekmektedir. Çağın getirdikleri doğrultusunda ICOMOS, Venedik Tüzüğünden (1964) itibaren koruma olgusuna olumlu etkisi olacak tüm bilim ve tekniklerden faydalanılmasını tavsiye etmektedir. Sonuç olarak koruma kavramının ortaya çıktığı zamanlarda gerçekleştirilen uygulamalardan, çağdaş uygulamalara kadar geçen süreçte mimari koruma ve restorasyon uygulamalarında çeşitli birçok yöntem ve teknikler kullanılmaktadır.
Çalışma alanı olarak seçilen İç Anadolu sınırları içerisinde yer alan Nevşehir bölgesinde tarih boyunca farklı kültür ve din gruplarının yaşaması kültür mimarisini zenginleşmesine olanak sağlamıştır. Güncel koruma yaklaşımlarına uygun şekilde gerçekleştirilen bu bilimsel çalışma kültürel mirasımızın korunmasında ve yenilenmesinde bize ışık tutmaktadır.
Proje için önerilen müdahale çalışmaları, yapının günümüz ihtiyaçları doğrultusunda belirlenen yeni işlev şemasına uygun olarak tasarlanmıştır. Bu kapsamda araştırmamızda Mete Sutekin Evi’nin rölöve ve restitüsyon çalışmaları, yapısal analizleri ve restorasyon önerileri yer almaktadır. Sonuç olarak kültürel bellekte önemli bir yer edinen Mete Sutekin Evi’nin koruma çalışmalarının ele alındığı bu araştırma, benzer kültür ögelerinin çevresi ile yaşatılması adına literatüre önemli bir katkı sağlayacaktır.
Anahtar Kelimeler: Geleneksel Konut, Koruma-Restorasyon Projesi, Kültürel Miras, Nevşehir-Göreme Evleri, Sivil Mimarlık Örneği
|
