Mimarlık, dünyanın en eski mesleği olarak kabul edilir. Bir meslek olarak çok eski olan mimarlığın, tarihsel süreç içerisinden gelişmiş, günümüz koşullarına göre son halini almış bir kurallar bütünü vardır. Her teknik meslek gibi, mimarlar da, mesleki boyutta bilgisi ile yetişmektedir. Ancak her mesleğin, tabi olduğu bir hukuku, yani mevzuat alt yapısı mevcuttur. Mimarlık meslek olarak bir kurallar manzumesi içerse de, bu mesleğin hukuk metinlerinde, yargı içtihatlarında ve doktrinine (bilimsel hukuki tartışma ve görüşlere) yansıyan bir yanına çok dikkat edilmemekte ya da mimarlar tarafından yaygın biçimde bilinmemektedir. Bu bildiride, mimarların idari, cezai ve hukuki sorumluluklarını ele alacağız. Mimarlık pratik anlamda, tüm mimarların bildiği ve bizzat içinde olduğu süreçtir. Ancak biz bu tebliğimizde hukukun bu sürece ve bu sürecin mimara yüklediği yükümlülüklerin neler olduğuna bakıp, açıklamalarda bulunacağız. Burada mimar, meslek itibarıyla değil, yaptığı işler nedeniyle farklı rollerde karşımıza çıkaracaktır. Buna göre ilkin, hukuken mimarın hangi rollerinin olabileceğini ele alacağız. Sonrasında, mimarlık mesleğinin kendisinden doğan sorumlulukları, bunlara bağlı disiplin hukukunun sonuç bağlandığı eylemleri, kriminal anlamda sorumlu olabileceği durumları ve tazminat sorumluluğu doğurabilecek durumlarını izah edeceğiz. Bunun yanında yukardaki genel duruma ek olarak özel mahiyetteki durumları da ele alacağız. Örneğin mimarların yapı denetim, kültür varlıkları, iş güvenliği gibi alanlardaki rolleri ve bunlara bağlı yaptırıma maruz kalma durumlarını da değineceğiz. Bildiri de ki temel amacımız, mimarların kendi hukukları anlamında bilgilenmesi ve örnek kararlar eşliğinde sorumluluklarının neler olduğunu anlamasına ve anlamlandırmasına yardımcı olmaktır. Pek tabi bu bildiri tüm yönleri ile meseleyi ele alamaz. Ancak, bir mimarın konuya yaklaşımını ve hukukun bakış açısını genel düzeyde edinmesine yardımcı olacaktır.

Anahtar Kelimeler: Mimar, Sorumluluk, Ceza, Disiplin, Tazminat, Hukuk

Keywords: